Kurban, İslam dininde Allah’a yakınlaşmak amacıyla, belirli şartları taşıyan hayvanların, belirli zamanlarda ibadet niyetiyle kesilmesidir. Kelime anlamı da zaten “yaklaşmak” demektir. Kurban, hem bireyin Allah’a teslimiyetini göstermesi hem de sosyal yardımlaşmanın gerçekleştiği önemli bir ibadettir.
Kurban İbadetinin Dayanağı
Kurban kesmenin hükmü Hanefi mezhebine göre vacip, diğer üç mezhebe göre ise sünnet-i müekkededir. Kur’an-ı Kerîm’de şöyle buyrulmuştur:
“Rabb’in için namaz kıl ve kurban kes.”
(Kevser Suresi, 2)
Bu ayet, kurbanın Allah’a kulluğun bir ifadesi olduğunu açıkça göstermektedir. Ayrıca Hz. İbrahim’in oğlu Hz. İsmail’i Allah’a kurban etmeye niyetlenmesi ve Allah’ın ona bir koç göndermesiyle bu ibadet sembolik anlamda derinleşmiştir.
“Kim maddi imkanı olduğu halde kurban kesmezse namazgâhımıza yaklaşmasın.” (Ahmed, İbni Mace, Dâra kutni, Hakim)
Kurbanın Hikmeti ve Faydaları
1. Allah’a teslimiyetin simgesidir. Kurban, kulun Allah’a olan bağlılığını ve fedakârlığını gösterir.
2. Toplumsal dayanışmayı sağlar. Kesilen kurbanın etinden fakirler, akrabalar ve komşular istifade eder.
3. Şükür duygusunu artırır. Allah’ın verdiği nimetlere karşılık bir teşekkür ve şükür vesilesidir.
4. Nefsi terbiye eder. Malı ve canı Allah için feda etmeye hazır olmayı öğretir.
Kurban Kimlere Vaciptir?
Kurban, âkîl bâliğ, mukim (yolcu olmayan) ve nisap miktarı mala sahip olan her müslümana vaciptir. Bu mal, temel ihtiyaçlar dışında 96 gram altın veya karşılığı kadar mala denk gelir.
Hangi Hayvanlar Kurban Edilebilir?
Vacip ve adak kurbanında bulunması gereken şartlar;
1- Yaş
• Küçükbaş hayvan: Koyun ve keçi (1 kişi adına kesilir)
• Büyükbaş hayvan: Sığır, manda ve deve (7 kişiye kadar ortaklaşa kesilebilir)
• Sığır (hicri aya göre) 2 yaşını doldurmuş olmalı, deve 4 yaşını doldurmuş olmalı, küçükbaş da 1 yaşını doldurmuş olmalı.
2- Gözünün görme yetisini kaybetmemiş olması,
Bir gözü görüyor diğer gözü %50 den fazla görme yetisini kaybetmiş olsa bile bu hayvan kurban edilemez.
3- Topal olmaması,
Kesim yerine kendi yürüyerek gidebilecek şekilde olması,
4- Çok hasta olmaması,
Hastalık etine, derisine sirayet edecek şekilde hasta olmaması. Mesela; Hayvan kesildikten sonra veterinerin bu hayvanın eti yenmez demesi.
5- Aşırı zayıflık
Kemiklerin iliğine kadar işlemiş bir zayıflık
6- Maksud olan uzuvların yok olmaması,
Kulak,burun,kuyruk gibi.
7- Memesinin sütten kurumamış olması,
Küçükbaşlarda 1 meme, Büyükbaşlarda 2 meme kurumuşsa bu hayvandan kurban olmaz.
8- Dişlerinde, dilinde, dudağında problem olmaması,
Eğer hayvan gıdalanamayacak şekilde dişlerinde, dilinde veya dudaklarında problem varsa kurban olmaz.
Herhangi bir hastalık olmaksızın boynuzunun olmaması veya kopmuş, kırılmış olması hayvanın kurban olmasına engel değildir. Ama beyni gözükecek şekilde boynuzunun kopmuş olması hayvanın kurban olmasına manidir.
Bu şartlar,hayvan satın alınırken bulunması gerekir. Fakat hayvan sağlam olup da kesim esnasında bir yerine bir zarar gelmesi kurbana mani değildir.
Kurban Eti Nasıl Dağıtılmalı?
Kurban etinin üçe ayrılması sünnettir:
1. Bir kısmı ihtiyaç sahiplerine
2. Bir kısmı akraba ve komşulara
3. Bir kısmı da ev halkına ayrılabilir.
Sonuç olarak, kurban ibadeti sadece bir hayvan kesmek değil, Allah’a teslimiyetin, kardeşlik duygularının ve sosyal yardımlaşmanın derin bir ifadesidir. Bu ibadeti yerine getirirken hem niyetin hem de edebin ihlâs ile olması önemlidir.
Tevafuk İlim ve Hizmet Derneği Hakkında Daha Fazla Bilgi İçin:
Tevafuk İlim ve Hizmet Derneği'ne desteğiniz için tekrar teşekkür ederiz!