.svg){kind=logo}
İslam’ın beş temel esasından biri olan zekât, mâlî bir ibadet olup, toplumda sosyal adaletin sağlanmasında çok önemli bir yer tutar. Kelime anlamı olarak “temizlik”, “artma” ve “bereket” anlamlarına gelen zekât, dînî bir terim olarak, zengin müslümanların belirli bir mal varlığından ihtiyaç sahiplerine Allah rızası için pay vermesidir.
Zekâtın Dînî Dayanağı
Zekâtın farz oluşu Kur’ân-ı Kerîm, hadis-i şerifler ve icma ile sabittir. Kur’an’da birçok ayette namazla birlikte anılarak müslümanların en temel görevlerinden biri olduğu vurgulanır:
“Namazı kılın, zekâtı verin…”(Bakara Suresi, 43)
Bu ifade, zekâtın hem bireysel hem de toplumsal sorumluluk açısından önemini gösterir.
Zekâtın faziletiyle ilgili birçok hadis-i şerif bulunmaktadır. Bunlardan biri şu şekildedir:
“Mallarınızı zekât vererek koruyun, hastalarınızı sadaka ile tedavi edin, belaları da dua ile karşılayın.” (Taberânî, el-Mu’cemü’l-Evsat, 6/91)
Bu hadis-i şerif, zekâtın malı koruyucu etkisine, sadakanın şifa vesilesi oluşuna ve duanın bela savma gücüne dikkat çekmektedir. Zekât vermek, sadece ihtiyaç sahiplerine yardım değil, aynı zamanda kişinin malını manevî tehlikelerden de koruyan bir kalkandır.
Zekât Kimlere Verilir?
Zekât, Kur’an’da belirtilen sekiz sınıfa verilebilir (Tevbe Suresi, 60. Ayet).
Bunlardan bazıları:
• Fakirler
• Miskinler (daha yoksul olanlar)
• Borçlular
• Allah yolunda olanlar (cihad edenler, ilim talep edenler)
• Yolcular (yolda kalmışlar)
Yakın akraba, komşu, yetim ve talebe gibi ihtiyaç sahiplerine zekât verilmesi, hem malın bereketini artırır hem de toplumsal dayanışmayı güçlendirir.
Zekâtın Hikmeti ve Faydaları
1. Toplumsal dengeyi sağlar. Zengin ile fakir arasında köprü kurar.
2. Kalpleri arındırır. Mal sevgisinin esaretinden kurtulmayı sağlar.
3. Malı temizler ve çoğaltır. Zekât verilen malda bereket artar.
4. Allah’a yakınlık kazandırır. Zekât, Allah’a itaatin bir göstergesidir.
Zekâtın Miktarı
Zekât verilecek malların türüne göre oranlar değişmekle birlikte en yaygın olanı nisap miktarını (yaklaşık 96 gram altın veya karşılığı) aşan nakit paranın veya malın %2,5’inin her yıl zekât olarak verilmesidir.
Sonuç olarak, zekât sadece bir yardım değil; Allah’ın emri, kulun imtihanı ve toplumun huzuru için vazgeçilmez bir ibadettir. Her Müslüman, zekât vermekle hem kendi malını temizler hem de toplumda adaleti ve kardeşliği tesis eder.
Tevafuk İlim ve Hizmet Derneği Hakkında Daha Fazla Bilgi İçin:
